FELAK SURESİ

Sure adını, ilk ayetinde geçen ve "sabah" anlamına gelen "felak" kelimesin­den almıştır. 

Nâs suresiyle birlikte "Mukaşkışeteyn (şirkten uzaklaştıranlar)" ad­larıyla da anılmaktadır. Aynı surelere başlarındaki "eûzü" kelimelerinden dolayı "Muavvizeteyn" ismi de verilmiştir.

Surenin fazileti hakkında Hz. Peygamber, Sahâbe'den Ukbe b. Âmir'e şöyle buyurmuştur: "Görmedin mi? Bu gece benzeri asla görülmemiş âyetler indirildi: Kul eûzü bi-Rabbi'1-felak ve Kul eûzü bi-Rabbi'n-nâs." Resulüllah, Felak ve Nâs surelerinin en güzel sığınma duaları olduğunu açıklamış ve çok okunmasını tavsiye etmiştir.1 

5 ayetten oluşan sure, Medine’de inmiştir.

Mushaftaki sıralamada 113., nüzul sırasına göre ise 20. suredir.

 

Bu surenin temel konuları şunlardır:

Surede bazı kötülüklerden dolayı Allah'a sığınılması öğütlenmektedir.

 

Surenin temel mesajları şunlardır:

- Felak ve Nâs sureleri “Muavvizeteyn”, yani “Allah’a sığınmaya vesile olan iki sure” olarak isimlendirilmiştir. Bir önceki İhlas suresinde belirtildiği gibi, bazı âlimler İhlas suresini de bu iki sureyle beraber ele alarak, üçüne birden “muavvizât”, yani “Allah’a sığınılmaya vesile olan sureler” adını vermişlerdir.

- Felak ve Nâs surelerinin iniş sebebiyle ilgili, peygamberimize büyü yapılması ve bu büyünün bozulması için bu iki surenin indirilmesi zikredilmektedir. Bununla beraber, Felak ve Nâs surelerinin sadece bununla ilgili olmayıp, her tür şerden Allah’a sığınmayı içerdiği açıkça görülmektedir.

- Felak suresi, 1) Mahlukatın şerrinden, 2) Karanlığı çöken gecenin şerrinden, 3) Düğümlere üfleyen kişinin şerrinden, 4) Hasetçi kimselerin şerrinden, 5) Sabah vaktinin rabbi olan Allah’a sığınmaya çağırmaktadır.

- Mahlukatın şerri ile kastedilen, muhtemelen, insan dışındaki hayvanlar ve cinler olabilir. Çünkü sonraki ayetlerde insana ve onun şerrine atıf bulunmaktadır. Yine de yaratılan varlıklar arasına insan da gireceği için, tüm varlıklardan ortaya çıkabilecek bir kötülüğe karşı Allah’a sığınılması gerektiği bildirilmektedir.

- Gecenin şerrinden de Allah’a sığınılması gerektiği açıklanmaktadır. Gece, bizatihi kötü veya iyi bir değer taşımaz; fakat gecenin örtücü özelliği dolayısıyla birçok kötülüğün gece vakti işlendiği malumdur. Bu nedenle gecenin şerri ile bizzat gecenin kendisi değil, fakat geceleyin işlenebilecek bir takım kötülükler kastedilmektedir.

- Düğümlere üfürülmesi, büyücülüğü ifade etmektedir. Bu ayet, büyünün gerçek olduğunu da dile getirmiş olmaktadır. İnsanlar kendileri hakkında büyü yapılıp yapılmadığından habersiz oldukları için, Felak ve Nâs surelerini devamlı okumak suretiyle büyünün tesirinden korunabilmektedirler.

- Haset, başkasının sahip olduğu güzel şeylerin, nimetlerin o kimsenin elinden çıkmasını temenni etmek, muhatabın durumunun iyilikten kötülüğe dönüşmesini kalben arzu etmek demektir. Hased etmek, hasetçinin muhatabı aleyhine harekete geçmesine, onu bir takım kötülüklerde bulunmasına sebebiyet verdiği gibi, aslında hasetçiye de zarar verebilmektedir. Dünyada meydana gelen kötülüklerin önemli bir kısmı hasetçilikten ve kıskançlıktan kaynaklanmaktadır.

- Tüm şerlerden sabahın rabbine sığınılması, sabah aydınlığının ferahlatıcı ve mutlu edici özelliğine atıftır, benzetmedir. Bu sureleri okuyarak Allah’a sığınan insanlar, bir bakıma sabah aydınlığı kadar huzurlu ve mutlu olacaklardır.

1. Dârimî, Fedâilü'l-Kur'ân, 25.