HAŞR SURESİ

Sure adını, 2. ayetteki “haşr” kelimesinden almıştır. Surenin başlangıç kısmında Beni Nadir Yahudilerinin sürgün edilişinden bahsedilmekte ve sürgün anlamında “haşr” kelimesi kullanılmaktadır. Bu kelimeye istinaden sureye Haşr suresi adı verilmiştir. "Benî Nadîr suresi" diye de anıl­mıştır. 

"Tesbih" ifadesiyle başladığı için "Müsebbihât" di­ye bilinen surelerin İkincisidir

24 ayetten oluşan sure, Medine’de inmiştir. 

Mushaftaki sıralamada 59., iniş sırasına göre 95. suredir.

 

Bu surenin temel konuları şunlardır:

Yahudilerin sürgün edilmeleri,

Ganimetin taksimi,

Ensarın bazı özellikleri,

Sonraki müslümanların önceki Müslümanlar hakkındaki sözleri,

Kafirlerin aralarındaki dağınıklık ve kalplerindeki korku,

Allah’ın bazı sıfatları.

 

Surenin temel mesajları ise şunlardır:

- Allah Yahudilere, işledikleri kötülükler nedeniyle sürgün cezası vermiştir. Yani onların cezalandırılmaları bu şekildedir.

- Ganimetler Allah, peygamber, yakınlar, yetimler, yoksullar ve yolda kalmışlar içindir.

- Mal ve maddi servet, sadece belirli kişi, aile veya sınıflar arasında dolaşmamalı, tüm insanlar arasında adaletle paylaştırılmalıdır. Adaletli dağıtım sağlanmalıdır.

- Müslüman, başkalarının daha varlıklı olmasından dolayı üzülmemeli, haset etmemelidir. Başka Müslümanların zenginliği, onu sevindirmelidir.

- Müslümanların en hayırlıları, ilk nesli oluşturan ve sahabe denilen Muhacir ve Ensardır. Dini konularda, ilk olanların sonradan gelenlere göre öncelik ve faziletleri vardır. Bu faziletin sebebi, en ağır çileleri çekmeleri, bizzat Peygambere arkadaş ve yoldaş olmaları, Peygambere yardım etmeleri ve sahip çıkmaları, kendilerini Allah ve elçisi yolunda feda etmeleridir. Ayrıca onlar, vahye doğrudan muhatap olan, vahyî bilgiye sahip ve onun aktarıcısı bir nesildir. Bu ve benzeri nedenlerle, sahabiler en hayırlı nesildir. Sonradan gelen bizlerin, onlar hakkında iyi şeyler düşünmek, onları aşağılamamak ve insafsızca eleştirmemek gibi görevleri vardır. Onları daima rahmet ve minnetle anmak, haklarında olumlu düşünmek, hayırla yad etmek sonraki müslümanların görevidir.

- Kafirler birlik içinde bir görüntü arz etseler de aslında aralarında ciddi ihtilaf noktaları vardır. Birbirlerine yalan söylerler ve birbirlerine güvenmezler. Kurdukları birliktelikler, oluşturdukları kurumlar, yaptıkları antlaşmalar ve oluşumlar, dışarıdan güzel görünse de bir gün dağılmaya mahkumdur.

- Kafirlerin gerçekte Müslümanların karşısına çıkma cesaretleri yoktur. Allah’tan daha çok Müslümanlardan korkarlar. Bu nedenle, Müslümanlara karşı daima çifte standart uygularlar, siyasi ve politik manevra ve hilelerle galip gelmeye çalışırlar. 

-Müminler Allah'tan korkmalı ve yarına ne hazırladığına bakmalıdır. Çünkü Allah, yapılanlardan haberdardır. 

-Allah’tan başka tanrı yoktur. O, görülmeyeni ve görüleni bilendir. O, esirgeyendir, bağışlayandır. O, mülkün sahibidir, eksiklikten münezzehtir, selamet verendir, emniyete kavuşturandır, gözetip koruyandır, üstündür, istediğini zorla yaptıran, büyüklükte eşi olmayandır. Allah, müşriklerin ortak koştukları şeylerden münezzehtir. O, yaratan, var eden, şekil veren Allah'tır. En güzel isimler onundur. Göklerde ve yerde olanlar onun şânını yüceltmektedirler. O, galiptir, hikmet sahibidir.