İNSAN SURESİ

Sure, ilk ayette geçen “insan” kelimesinden dolayı bu isimle anılmaktadır. Surede insanın yaratılışı hakkında bilgiler verilmektedir. Dehr Suresi, Emşâc suresi gibi isimler de verilmiştir. 

31 ayetten oluşan surenin Medine’de veya Mekke’de indiğine dair rivayetler vardır. Fakat içeriği göz örüne alındığında, Mekke’de inmiş olma ihtimali daha yüksektir. 

Mushaftaki sıralamada 76., nüzul sırasına göre ise 90. suredir.

 

Bu surenin temel konuları şunlardır:

İnsanın yaratılışı ve öncesi,

İnsanın yolunu seçme iradesi,

Amellerin karşılığı,

İyi insanların sıfatları,

Cennet nimetleri,

Allah’ın iradesi.

 

Surenin temel mesajları ise şunlardır:

- İnsan henüz yaratılmadan önce, miktarı açıklanmayan bir zaman dilimi geçmiştir. Yani, insan henüz dünyaya gelmeden, dünya yaratılmış, insansız olarak bir müddet var olagelmiş, sonra insan var edilmiştir.

- İnsan katışık bir nutfeden, spermden yaratılmıştır. 

- İnsanı imtihan etmek için kendisine beş duyu verilmiştir. İnsana doğru yol da eğri yol da gösterilmiştir. Bundan sonra inanmak veya inkar etmek insana aittir. İnsan, yolunu seçme iradesine sahip bir varlıktır.

- İyi insanlar verdikleri sözleri yerine getirirler, hesap gününden korkarlar, yetimi, yoksulu ve esiri kendi nefislerine tercih ederler. Gerektiğinde kendileri yemez, onlara ikram ederler.

- Allah iyi insanları hesap gününde korur. Onlara mutluluk ve ferahlık verir. Onları cennetine alır.

- Cennetlikler ne sıcak ne de soğuk görürler. Çeşitli meyvelerden yerler. Bunların yanı sıra, bir çok nimetlerden sonsuza kadar yer ve içerler. 

- Allah Kur’an’ı göndermek suretiyle insana doğru yolu göstermiştir. İnsanoğlu Kur’an’a uyup uymamakta özgürdür. Bununla beraber, insanın tercihi ile yüce Allah’ın tercihinin örtüşmesi, muvafık düşmesi gerekmektedir. İnsanoğlu özgür irade sahibi olmakla beraber, Allah’ın iradesi dışında bir şey yapma gücüne sahip değildir. Başka bir deyişle, insan sonsuz bir irade özgürlüğüne sahip değildir. Davranışlarında olduğu gibi, iradesini sevk ve idare etmede de Allah’ın iradesine boyun eğmiş durumdadır.