DUHÂ SURESİ

 “Duha” kuşluk vakti anlamına gelmektedir. Surenin ilk ayetinde kuşluk vakti üzerine yemin edildiğinden sure, Duhâ suresi adını almıştır. 

11 ayetten oluşan sure, Mekke’de inmiştir. Rivayete göre Fecr sûresinin İnişinden sonra bir süre vahiy kesilmiş, müşrikler bu olayı kullana­rak Hz, Peygamber'e "Herhalde rabbin sana darıldı ve seni terk etti" demişlerdi. Bu sözlerden dolayı Hz. Peygamber'in duyduğu üzüntü üzerine bu sure inmiştir.

Duhâ suresi, mushaftaki sıralamada 93., nüzul sırasına göre ise 11. ayettir.

 

Bu surenin temel konuları şunlardır:

Allah’ın peygamberini asla yalnız ve yardımsız bırakmayacağı,

Peygamberimizin sonunda zafere ulaşacağı,

Peygamberimizin yetim oluşu,

Hz. Muhammed’in Peygamber olmadan önceki durumu,

Peygamberimizin fakir iken zengin oluşu.

 

Surenin temel mesajları ise şunlardır:

- Peygamberimize gelen ilk vahiylerden sonra bir fetret devri yaşanmıştır. Fetret devri, bir süre için vahiylerin gelmemesidir. Bu süre zarfında peygamberimiz üzülmüş ve Allah’ın kendisine vahyetmeme sebebini düşünmeye başlamıştı. Bu ayetlerde Allah, Peygamberini asla terk etmediğini, terk etmeyeceğini ifade etmektedir. Bu şekilde Peygamberimizin morali yükseltilmiş olmaktadır.

- Bu surede, peygamberimizin önceleri bir takım sıkıntılar çekmesine rağmen, sonunda zafere ulaşacağı belirtilmektedir.

- Peygamberimiz, peygamberlik ile vazifelendirilmeden önce, Nur Dağı’na çıkar, orada Hira Mağarası’nda tefekkür ve tezekkürü dalardı. Bu durum yıllarca devam etmiştir. Onun bu şekilde inzivaya çekilişi ve derin düşüncelere dalışı, bir arayış içerisinde olduğunu göstermektedir. Fakat insanoğlu aklı ile doğru dini bulma veya o dini ortaya koyma yeteneğine sahip değildir. Bu nedenle Peygamberimiz, bir takım akıl yürütmeler ile putperest Arapların yanlış inanış üzerinde olduklarını anlamış ve bir arayış içine girmişti. Bu ayetler, Peygamberimizin, peygamber olmadan önce bir arayış içinde olduğunu, dini gerçekleri sadece Allah’ın ortaya koyabileceğini, insanın kendi aklına dayanarak dini gerçeklere ulaşamayacağını ifade etmektedir.

- Peygamberimiz ekonomik bakımdan fakir iken, Hz. Hatice ile evlenerek zengin olmuştu. Surede bu duruma işaret edilmekte ve Peygamberimizi fakirlikten zenginliğe çıkaranın Allah olduğu anlatılmaktadır.

- Sûre, Yüce Allah'ın Peygamberimize üç tav­siyesi ile sona ermektedir. Peygambere, yetime şefkat göstermesini, muhtaca acımasını ve düşkün yoksulun göz yaşını silmesini tavsiye etmektedir; "Yetime gelince, sakın onu ezme. Yoksula gelince, sakın onu azarlama. Rabbinin nimetine gelince, onu minnet ve şükranla an." 

- Peygambere uymakla görevli olan Müslüman kişi, ona tavsiye edilenleri yerine getirmeye çalışmalıdır.